Bộ 10 Đề thi HSG Quốc gia THPT môn Ngữ Văn (Có đáp án)

 Bộ 10 Đề thi HSG Quốc gia THPT môn Ngữ Văn (Có đáp án) - DeThiVan.com
 DeThiVan.com Bộ 10 Đề thi HSG Quốc gia THPT môn Ngữ Văn (Có đáp án) - DeThiVan.com
 ĐỀ SỐ 1
 KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI QUỐC GIA TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
 NĂM HỌC 2024-2025
 Môn: NGỮ VĂN
 Thời gian: 180 phút (không kể thời gian giao đề)
 Ngày thi: 25/12/2024
 Đề thi gồm 01 trang, 02 câu
Câu 1. Nghị luận xã hội (8,0 điểm)
"Trái Đất dường như là một thực thể sống: không phải như cách người xưa nhìn nàng một Nữ thần đa cảm, có 
mục đích và tầm nhìn - mà là như một cái cây. Một cái cây vốn tồn tại thầm lặng, chẳng bao giờ dịch chuyển trừ 
phi đung đưa theo gió, nhưng vẫn luôn trò chuyện không ngừng với ánh nắng và đất đai. Cây sử dụng ánh nắng, 
nước, khoáng chất dinh dưỡng để lớn lên và thay đổi. Song, tất cả sự thay đổi đó lặng lẽ tới mức, với tôi, cây sồi 
già trong sân trông vẫn như khi tôi nhìn thấy nó thuở ấu thơ." (James Lovelock) (1)
Từ văn bản trên, anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận về chủ đề: Lắng nghe sự thinh lặng.
Câu 2. Nghị luận văn học ( 12,0 điểm)
Trong diễn văn đọc tại lễ bế mạc các hoạt động vinh danh giải Nobel ngày 10 tháng 12 năm 1957 ở Stockholm, A. 
Camus cho rằng: "Người nghệ sĩ tôi luyện bản thân trong mối tương quan liên tục giữa mình với người khác, tại 
quãng đường giữa cái đẹp không thể bỏ qua và cộng đồng không thể tách khỏi." (2)
Bằng trải nghiệm văn học, anh/ chị hãy bàn luận ý kiến trên.
 ---------HẾT---------
 • Giám thị không giải thích gì thêm
 • Thí sinh không được sử dụng tài liệu
 DeThiVan.com Bộ 10 Đề thi HSG Quốc gia THPT môn Ngữ Văn (Có đáp án) - DeThiVan.com
 ĐÁP ÁN
 KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI QUÓC GIA TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
 NĂM HỌC 2024-2025
 Môn: Ngữ văn
 Ngày thi: 25/12/2024
 Câu Ý Nội dung Điểm
 1 Giải thích 1,00
 Giải thích từ ngữ:
 - Thưc thể sống: sự vật tồn tại độc lập, có sự sống.
 - Thay đổi: đổi khác đi, trở nên khác trước.
 - Thinh lặng: trạng thái hoàn toàn yên lặng, không một tiếng động.
 - Lắng nghe: nghe một cách chăm chú, tập trung; hiểu theo nghĩa rộng là quá trình khám phá, 
 tìm hiểu để thấu hiểu.
 2 Bàn luận 5,50
 2.1 Thinh lặng là một trọng thái hiện hữu của vạn vật 2,50
 1
 (8,00 - Nhìn bề ngoài, một số thực thể thường xuyên hoặc có thơi điểm hiện hữu trong trạng thái 
điểm) thinh lặng, nhưng thực ra vạn vật đều có những tiếng nói và cách giao tiếp riêng.
 - Bên trong trạng thái thinh lặng là những chuyển động, tiếng nói, tương tác, biến đổi,... Nếu bỏ 
 qua trạng thái này, hình dung về vạn vật sẽ bị khuyết thiếu dẫn đến những ứng xử (với tự nhiên, 
 người khác,...) không phù hợp.
 2.2 Ý nghĩa của việc lắng nghe sự thinh lặng 3,00
 - Lắng nghe là một cách để hiểu vạn vật (thế giới tự nhiên, người khác và chính mình).
 - Lắng nghe şư thinh lặng nhằm thấu hiểu những đối tượng hiện hữu ở trạng thái thinh lặng; từ 
 đó học hỏi, cảm thông, yêu thương,... và thay đổi nhận thức, thái độ, tình cảm, hành động.
 Liên hệ, mở rộng
 - Điều kiện để có thể lắng nghe sự thinh lặng: tôn trọng, tĩnh tâm,...
 3
 - Trong xã hội đương đại, càng cần biết lựa chọn và phát huy năng lực lắng nghe sự thinh lặng.
 8 
 Tổng điểm câu 1
 điểm
 DeThiVan.com Bộ 10 Đề thi HSG Quốc gia THPT môn Ngữ Văn (Có đáp án) - DeThiVan.com
 Câu Ý Nội dung Điểm
 1 Giải thích 2,00
 Giải thích từ ngữ:
 - Nghệ sĩ: người thực hành trong lĩnh vực nghệ thuật. Đối với văn chương, đó là nhà văn.
 - Tôi luyện: rèn luyện qua những thử thách, khó khăn để trưởng thành và thực hiện sứ 
 mệnh.
 - Tương quan giữa mình và người khác: mối quan hệ qua lại giữa nhà văn và người khác.
 - Cái đẹp không thể bơ qua: cái đẹp, cái độc đáo mà nhà văn quan tâm, hứng thú, phát hiện, 
 theo đuổi.
 - Cộng đồng không thể tách khỏi: cộng đồng mà nhà văn thuộc về.
 2 Bàn luận 8,00
 2 
(12,00 2.1 Nhà văn tôi luyện bản thân trong mối tương quan liên tục với người khác 3,00
điểm)
 - Nhà văn và người khác tồn tại trong mối quan hệ đối thoại.
 - Sự tương tác giữa nhà văn và người khác diễn ra liên tục.
 Nhà văn tôi luyện bản thân tại "quãng đương" giữa "cái đẹp không thể bỏ qua" và "cộng 
 2.2 5,00
 đồng không thể tách khỏi"
 - Nhà văn luôn giằng co trong sự chọn lựa giữa cái đẹp mà nhà văn theo đuổi, tôn thờ và 
 quy chuẩn, yêu cầu, những vấn đề cấp thiết của cộng đồng mà họ thuộc về.
 - Tầm vóc của nhà văn được thể hiện qua nỗ lực cân bằng giữa việc theo đuổi cái đẹp và 
 hướng đến phưng sự cộng đồng.
 - Tác phẩm của nhà văn thể hiện sự giằng co và khát vọng cân bằng đó.
 Mở rộng
 - Sự lựa chọn của nhà văn và những đánh giá khác nhau của mỗi thời đại đối với sự lựa 
 chọn đó.
 3
 - Môi trường để nhà văn tự do sáng tạo và thực hiện sứ mệnh.
 Tổng điểm câu 2 12 Điểm
 (1) Dẫn theo Richard Powers, Vòm rừng, Hạ̀ Uy Linh dịch, Lê Hương Ly hiệu đính, NXB Phụ nữ Việt 
 Nam, Hà Nội, 2023, tr. 4.
 (2) Albert Camus, Diễn văn tại Thụy Điển, Nguyễn Bình Phương dịch, NXB Văn học, Hà Nội, 2023, tr. 7.
 DeThiVan.com Bộ 10 Đề thi HSG Quốc gia THPT môn Ngữ Văn (Có đáp án) - DeThiVan.com
 ĐỀ SỐ 2
 KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI QUỐC GIA TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
 NĂM HỌC 2023-2024
 Môn: NGỮ VĂN
 Thời gian: 180 phút (không kể thời gian giao đề)
 Ngày thi: 05/01/2024
 (Đề thi gồm 01 trang, 02 câu)
Câu 1. Nghị luận xã hội (8,0 điểm)
Trải nghiệm - ghi lại - tức thời chia sẻ lên mạng xã hội có nên là phương cách khẳng định giá trị của người trẻ 
trong thời đại ngày nay?
Câu 2. Nghi luận văm hoc ( 12,0 điểm)
"Các kiệt tác lớn là vô tận; mỗi thế hệ hiểu chúng theo cách của mình: như vậy có nghĩa là các độc giả tìm thấy ở 
đó điều gì rọi sáng một phương diện trải nghiệm của họ. Nhưng nếu như một tác phẩm là vô tận, điều đó không có 
ý nói rằng nó không có nghĩa khởi thủy, hay chủ ý tác giả không phải là tiêu chuẩn của nghĩa khởi thủy ấy. Cái vô 
tận, là ý nghĩa của nó, là tính thích đáng của nó ở bên ngoài bối cảnh nó xuất hiện." 1
Bằng hiểu biết và trải nghiệm văn học, anh/chị hãy trình bày suy nghĩ của mình về ý kiến trên.
 -----------HẾT-----------
 o Thí sinh KHÔNG được sử dụng tài liệu;
 o Giám thị KHÔNG được giải thích gì thêm.
 1 Antoine Compagnon, Bản mệnh của li thuyết: Văn chương và cảm nghĩ thông thường, (Lê Hồng Sâm - 
 Đặng Anh Đào dịch), Nhà xuất bản Đại học Sư phạm, Hà Nội, 2018, trang 123.
 DeThiVan.com Bộ 10 Đề thi HSG Quốc gia THPT môn Ngữ Văn (Có đáp án) - DeThiVan.com
 ĐÁP ÁN
 KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI QUỐC GIA TRUNG HỌC PHỐ THÔNG NĂM HỌC 2023-2024
 Môn: NGỮ VĂN
 Ngày thi: 05/01/2024
 (Hướng dẫn chấm thi có 03 trang)
I. HƯỚNG DẪN CHUNG
 1. Giám khảo chấm đúng như Đáp án - Thang điểm của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
 2. Nếu thí sinh có cách trả lời khác đáp án nhưng đúng thì giám khảo vẫn chấm điểm theo biểu điểm của 
 Hướng dẫn chấm thi.
 3. Căn cứ vào chất lượng thực tế của mỗi bài làm, giám khảo có thể cho thêm điểm khuyến khích đối với 
 thí sinh:
 • Làm bài có cảm xúc, cá tính; trình bày vấn đề một cách có hệ thống, lập luận chặt chẽ, lí lẽ sắc sảo, dẫn 
 chứng đa dạng, tiêu biểu;
 • Có cách nhìn nhận vấn đề theo quan điểm riêng, có những tìm tòi, sáng tạo riêng; biết vận dụng những 
 quan sát, suy nghĩ và trải nghiệm riêng về cuộc sống hay văn chương để bàn luận vấn đề; biết kết hợp linh 
 hoạt các thao tác nghị luận để làm nổi bật luận điểm của bài viết.
Điểm khuyến khích không được vượt quá điểm tối đa của ý/câu đó trong thang điểm.
4. Giám khảo không quy tròn điểm thành phần của từng câu, điểm của bài thi.
 DeThiVan.com Bộ 10 Đề thi HSG Quốc gia THPT môn Ngữ Văn (Có đáp án) - DeThiVan.com
II. ĐÁP ÁN - THANG ĐIỂM
CÂU Ý YÊU CẦU CẦN ĐẠT ĐIỂM
 1 1 Đáp ứng yêu cầu của bài văn nghị luận xã hội. Trình bày vấn đề một cách khoa học, hấp dẫn. 1,0
 2 Nội dung 7,0
 2.1 Giải thích 1,0
 - Trải nghiệm - ghi lại - tức thời chia sẻ lên mạng xã hội: chuỗi hoạt động, thao tác chỉ cách thức 
 con người thâm nhập, nếm trải cuộc sông, lưu giữ bằng các thiết bị kĩ thuật số và nhanh chóng 
 đưa lên mạng xã hội.
 - Giá trị của người trẻ: những điều tốt đẹp, đáng quý, hữu ích của thanh - thiếu niên.
 - Thời đại ngày nay: thời đại toàn cầu hóa gắn liền với quá trình vi tính hóa, số hóa.
 Ý nghĩa bao quát: Mặt tích cực và hạn chế của việc người trẻ nhận thức, khẳng định giá trị của 
 bản thân qua mạng xã hội.
 2.2 Bàn luận 5,0
 Mạng xã hội làm thay đổi nhận thức và cách thức khẳng định giá trị bản thân của người trẻ
 - Mạng xã hội giúp con người kết nối, giao lưu, làm việc, giải trí,...
 2.2.1 2,0
 - Sự hiện hữu, chia sẻ dữ liệu và tương tác trên mạng xã hội đã tác động, làm thay đổi nhận 
 thức, cách thức khẳng định giá trị bản thân của người trẻ.
 DeThiVan.com Bộ 10 Đề thi HSG Quốc gia THPT môn Ngữ Văn (Có đáp án) - DeThiVan.com
 Mặt tích cực của việc người trẻ khẳng định giá trị bản thân bằng trải nghiệm - ghi lại - tức thời 
 chia sẻ lên mạng xã hội
 2.2.2 - Chia sẻ thông tin và lan tỏa những giá trị tích cực một cách nhanh chóng.
 2,0
 - Thỏa mãn nhu cầu thể hiện bản thân.
 - Thu hẹp khoảng cách về địa vị, tuổi tác, giới tính...; xóa mờ các giới hạn về thời gian, không 
 gian...
 Mặt hạn chế của việc người trẻ khẳng định giá trị bản thân bằng trải nghiệm - ghi lại - tức thời 
 chia sẻ lên mạng xã hội
 2.2.3 - Chia sẻ vội vàng, thiếu cân nhắc, ít tinh thần trách nhiệm có thể gây hậu quả,...
 - Tạo ra các giá trị thiếu thực chất, gây ảo tưởng về giá trị của bản thân,...
 - Bỏ qua các kết nối, trải nghiệm trong thế giới thực và một số giá trị nhân văn truyền thống,...
 Liên hệ, mở rộng
 - Người trẻ cần sử dụng mạng xã hội một cách sáng suốt, tỉnh táo để khẳng định giá trị của bản 
 thân.
 2.3 - Bên cạnh mạng xã hội, người trẻ cần tìm những phương cách khác để khẳng định giá trị bản 
 thân.
 Tổng điểm câu 1
 8,0
CÂU Ý YÊU CẦU CẦN ĐẠT ĐIỂM
 2 1 Hình thức, kĩ năng 1,0
 Đáp ứng yêu cầu của bài văn nghị luận văn học. Trình bày vấn đề một cách khoa học, hấp 
 dẫn.
 2 Nội dung
 2.1 Giải thích 1,0
 - Kiệt tác: tác phẩm đặc sắc, đạt đỉnh cao nghệ thuật.
 - Nghĩa khởi thủy: điều tác giả muốn gửi gắm thông qua văn bản với độc giả cùng thời.
 - Chủ ý của tác giả: ý định của tác giả khi sáng tác.
 - Bối cảnh nó xuất hiện: hoàn cảnh lịch sử - xã hội - thẩm mĩ khi kiệt tác ra đời.
 Nhận định trên lí giải sự vô tận về ý nghĩa của kiệt tác qua các thời đại.
 2.2 Bàn luận
 2.2.1 Chủ ý của tác giả và sự sinh thành kiệt tác 4,0
 - Kiệt tác có nội dung phong phú, sâu sắc, hình thức độc đáo.
 - Nhà văn lớn luôn có những tư tưởng sâu sắc về thời đại của họ và đặt ra những vấn đề 
 vượt tầm thời đại.
 DeThiVan.com Bộ 10 Đề thi HSG Quốc gia THPT môn Ngữ Văn (Có đáp án) - DeThiVan.com
 - Chủ ý của tác giả là căn cứ của nghĩa khởi thủy và ý nghĩa của văn bản.
2.2.2 Tính không cạn kiệt về ý nghĩa của kiệt tác 3,5
 - Kiệt tác có khả năng rọi sáng một phương diện trải nghiệm của người đọc.
 - Kiệt tác có thể khiến cho các thế hệ người đọc khám phá những ý nghĩa khác nhau.
 - Tính không cạn kiệt về ý nghĩa của kiệt tác gắn liền với sự thay đổi của bối cảnh tiếp nhận.
2.3 Liên hệ, mở rộng 2,0
 - Xác định căn cứ và giới hạn của việc đồng sáng tạo trong tiếp nhận, đặc biệt là khi tiếp 
 nhận kiệt tác.
 - Tính khả thể của kiệt tác trong việc giúp người đọc mở rộng nhiều phương diện trải 
 nghiệm.
 - Mối liên hệ giữa số phận thăng trầm của các kiệt tác với sự tiếp nhận của người đọc qua 
 các thời đại.
 Tổng điểm câu 2 12,0
 DeThiVan.com Bộ 10 Đề thi HSG Quốc gia THPT môn Ngữ Văn (Có đáp án) - DeThiVan.com
 ĐỀ SỐ 3
 KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI QUỐC GIA TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
 NĂM HỌC 2022-2023
 Môn: NGỮ VĂN
 Thời gian: 180 phút (không kể thời gian giao đề)
 Ngày thi: 24/02/2023
 Đề thi gồm 01 trang, 02 câu
Câu 1. Nghị luận xã hội ( 8,0 điểm)
Người xưa có câu: "Hữu xạ tự nhiên hương" 1.
Quan điểm trên gợi cho anh/chị suy nghĩ gì về việc xây dựng hình ảnh bản thân trong cuộc sống hiện nay?
Câu 2. Nghị luận văn học (12,0 điểm)
Có ý kiến cho rằng: "Viết văn, cũng chừng ấy kí tự, chừng ấy con chữ, mỗi nhà văn sáng tạo ra một thế giới của 
riêng mình. Thế giới của riêng mình nhưng lại không chỉ cho riêng mình" 2.
Bằng hiểu biết và trải nghiệm văn học, anh/chị hãy trình bày suy nghĩ của mình về ý kiến trên.
 • Thí sinh KHÔNG được sử dụng tài liệu;
 • Giám thị KHÔNG được giải thích gì thêm.
 1. Hữu xạ tự nhiên hương: có mùi hương thì tự nhiên sẽ thơm ( xa : chất có mùi hương) - Theo Ngữ văn 
 10 Nâng cao, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2020, tr. 181.
 2. Nhiều tác giả, Nhà văn nói về nghề, NXB Văn học, 2022, tr. 180.
 DeThiVan.com