Bộ 15 Đề thi HSG Văn 10 cấp Tỉnh (Có đáp án)

 Bộ 15 Đề thi HSG Văn 10 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiVan.com
 DeThiVan.com Bộ 15 Đề thi HSG Văn 10 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiVan.com
 HƯỚNG DẪN CHẤM
A. YÊU CẦU CHUNG
 - Giám khảo phải nắm được nội dung trình bày trong bài làm của thí sinh, tránh đếm ý cho điểm. 
Vận dụng linh hoạt Hướng dẫn chấm, sử dụng nhiều mức độ điểm một cách hợp lí, khuyến khích 
những bài viết có cảm xúc, sáng tạo.
 - Thí sinh có thể làm bài theo nhiều cách nhưng nếu đáp ứng những yêu cầu cơ bản của đề, diễn 
đạt tốt vẫn cho đủ điểm.
 - Điểm bài thi có thể cho lẻ đến 0,25 điểm và không làm tròn.
B. YÊU CẦU CỤ THỂ
Câu 1 (4,0 điểm)
a. Yêu cầu về kĩ năng:
 - Thí sinh nắm vững và biết cách làm kiểu bài nghị luận xã hội.
 - Kết hợp nhuần nhuyễn các thao tác lập luận: giải thích, phân tích, chứng minh, bình luận; 
dẫn chứng tiêu biểu, chọn lọc, lí lẽ thuyết phục
 - Bố cục rõ ràng, mạch lạc, hành văn trong sáng, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.
b. Yêu cầu về kiến thức:
 Thí sinh có thể trình bày suy nghĩ của mình theo nhiều cách khác nhau nhưng phải hợp lí, có sức 
thuyết phục và cần tập trung làm rõ những nội dung cơ bản sau:
 Ý Nội dung Điểm
 1 Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: Vai trò, giá trị của mỗi con người cá nhân 0,25
 trong mối quan hệ với lịch sử và sự phát triển của xã hội.
 2 Giải thích 0,5
 - “Chẳng có ai tẻ nhạt”: không có ai trên đời là nhạt nhoà, vô nghĩa;
 khẳng định vai trò, giá trị của con người cá nhân.
 - “Mỗi số phận chứa một phần lịch sử”: mỗi cá nhân mang trong mình một 
 phần lịch sử phát triển của một cộng đồng, xã hội; góp phần làm nên sự đa 
 dạng, tạo nên nét đặc trưng cho cộng đồng. 
 - “Mỗi số phận riêng, dù rất nhỏ/Chắc hành tinh nào đã sánh nổi”: mỗi con 
 người dù hết sức nhỏ bé nhưng đều có thể đóng góp những giá trị lớn lao và trở 
 nên cao cả, vĩ đại.
 DeThiVan.com Bộ 15 Đề thi HSG Văn 10 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiVan.com
Câu 2 (6,0 điểm)
a. Về kĩ năng:
 - Thí sinh tạo lập được một bài văn nghị luận văn học, vận dụng tốt các thao tác lập luận.
 - Biết cách chọn và phân tích dẫn chứng làm sáng tỏ vấn đề nghị luận.
 - Bài viết mạch lạc, trong sáng, có cảm xúc, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.
b. Về kiến thức: 
 Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo được các ý cơ bản sau:
 Ý Nội dung Điểm
 1 Giới thiệu vấn đề nghị luận 0,5
 2 Giải thích 0,5
 - “Nhà thơ gói tâm tình của mình trong thơ”: tác phẩm thơ thể hiện đời sống 
 tình cảm, cảm xúc của người nghệ sĩ.
 - “Người đọc mở ra bỗng thấy tâm tình của chính mình”: thơ ca đem đến sự 
 đồng cảm, đồng điệu, cảm thông và chia sẻ giữa nhà thơ và người đọc.
 Nhận định đề cập đến đặc trưng cơ bản của thơ và khẳng định ý nghĩa sâu xa 
 của tiếng nói trữ tình trong thơ đối với con người.
 3 Lí giải vấn đề 1,0
 - “Nhà thơ gói tâm tình của mình trong thơ”: là một thể loại văn học thuộc 
 phương thức biểu hiện trữ tình, thơ là tiếng nói của tình cảm, là những rung 
 động của trái tim con người trước cuộc đời. Trong thơ, tác giả trực tiếp bộc lộ 
 tình cảm, cảm xúc, tư tưởng của mình, mang đậm tính chủ quan.
 - “Người đọc mở ra bỗng thấy tâm tình của chính mình”: 
 + Thơ tuy biểu hiện những cảm xúc, tâm sự riêng tư, nhưng những tác phẩm 
 thơ chân chính bao giờ cũng mang ý nghĩa khái quát về con người, về cuộc đời, 
 về nhân loại. 
 + Vì tình cảm trong thơ vừa mang tính cá thể, vừa có tính điển hình; vừa là nỗi 
 lòng riêng, vừa là tiếng lòng chung nên người đọc dễ dàng tìm được sự chia sẻ, 
 đồng điệu, được khơi dậy những rung động, những tình cảm phong phú.
 4 Phân tích, chứng minh 3,0
 Học sinh tự lựa chọn tác phẩm thơ và có thể trình bày theo những cách 
 DeThiVan.com Bộ 15 Đề thi HSG Văn 10 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiVan.com
 ĐỀ SỐ 2
 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH THPT
 TỈNH QUẢNG NAM NĂM HỌC 2023 – 2024 ĐỢT 2
 Môn thi: NGỮ VĂN 10 (CHUYÊN)
 ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài: 180 phút (không kể thời gian giao đề)
 Ngày thi: 15/03/2024
Câu 1. (8. 0 điểm) 
 Anh/Chị hãy trình bày suy nghĩ về vấn đề đặt ra từ lời nhắn nhủ:
 Đừng đối xử tệ với chính mình, đừng hy vọng kiếp sau vì có lẽ kiếp trước chúng ta cũng 
từng hy vọng cuộc sống mới ở kiếp này rồi. Trời vẫn xanh, hoa vẫn nở, mong rằng chúng ta vẫn 
sống với trái tim lương thiện giữa cuộc đời. (Lê Diễm Hằng)
(Dẫn theo: https://mosia. io/nhan-xet-cua-tac-gia-nha-bao-trung-nghia-ve-cuoc-thi-viet-lan-dau-
 tien/)
Câu 2. (12. 0 điểm) 
 Bàn về hoạt động sáng tạo nghệ thuật, Aragon cho rằng: “Tôi viết ra chỉ để nói ngược lại tôi, 
chí ít là đối với những gì tôi vừa mới viết xong”. 
 Bằng trải nghiệm văn học, anh/chị hãy bình luận ý kiến trên. 
 ---------- HẾT ----------
 (Thí sinh không sử dụng tài liệu, cán bộ coi thi không giải thích gì thêm)
Họ và tên thí sinh:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Số báo danh:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
Người coi thi số 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Người coi thi số 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
 DeThiVan.com Bộ 15 Đề thi HSG Văn 10 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiVan.com
 Nội dung yêu cầu Điểm
=> Vấn đề nghị luận: Hãy đối xử tử tế với bản thân, sống với hiện tại và sống lương thiện 
giữa cuộc đời. 
2. Bình luận, chứng minh 4. 0
- Đừng đối xử tệ với chính mình, trân trọng hiện tại
+ Mỗi người là phiên bản đặc biệt, có giá trị và vẻ đẹp riêng, xứng đáng được yêu thương 
trong bất kỳ hoàn cảnh nào và vì lý do gì. 
+ Yêu thương, đối xử tử tế với bản thân là để hạnh phúc và là cơ sở để con người cảm 
thông, thấu hiểu, yêu thương người khác. 
+ Quá khứ đã qua, tương lai chưa đến, chỉ có hiện tại mới là thời khắc mà chúng ta cảm 
nhận rõ ràng về bản thân và cuộc sống. Vì vậy, sống trọn vẹn với hiện tại chính là đối xử 
tử tế với bản thân. 
- Hãy sống giữa cuộc đời bằng trái tim lương thiện
+ Trái tim lương thiện sẽ giúp ta sống tốt với chính mình: ý thức được giá trị, trân trọng 
tất cả những gì thuộc về bản thân; tự tin, có động lực để vươn lên. . . 
+ Trái tim lương thiện chính là cách sống tốt với đời:giúp con người xích lại gần nhau, 
hàn gắn những tổn thương; hướng đến xây dựng cuộc đời tốt đẹp. . . . 
3. Mở rộng 1. 0
- Đối xử tử tế và yêu thương bản thân không có nghĩa là vị kỷ. 
- Một trái tim lương thiện phải gắn với tâm hồn đẹp, trí tuệ sáng suốt và lý tưởng đúng 
đắn. 
- Trân trọng hiện tại nhưng không được hững hờ với quá khứ và tương lai. 
- Phê phán những người thờ ơ vô cảm; không biết yêu thương bản thân. 
4. Bài học nhận thức và hành động 1. 0
- Nhận thức đúng đắn về giá trị bản thân và cuộc sống. 
- Có lối sống đẹp vì mình, vì mọi người. 
Câu 2. (12. 0 điểm) 
 Bàn về hoạt động sáng tạo nghệ thuật, Aragon cho rằng: “Tôi viết ra chỉ để nói ngược lại tôi, chí ít 
là đối với những gì tôi vừa mới viết xong”. 
Bằng trải nghiệm văn học, anh/chị hãy bình luận ý kiến trên. 
 DeThiVan.com Bộ 15 Đề thi HSG Văn 10 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiVan.com
 Nội dung yêu cầu Điểm
 Sự phủ định chính mình làm nên dấu ấn riêng của tác giả, tạo nên giá trị và thúc đẩy 
sự phát triển văn học. 
* Chứng minh 4. 0
Thí sinh linh hoạt lựa chọn một số tác giả, tác phẩm để làm sáng tỏ các luận điểm trên. 
 2. 2 Mở rộng: 1. 0
- Nhà văn phủ định chính mình nhưng phải giữ vững cá tính sáng tạo trong hành trình sáng 
tác. 
- Phủ định chính mình phải song hành với phủ định tha nhân. 
=> Tất cả sự phủ định đều phải hướng tới lý tưởng nhân văn và cái đẹp. 
3. Đánh giá 1. 0
- Câu nói trên đã khẳng định được sự cần thiết trong hành trình sáng tạo nghệ thuật. Người 
nghệ sĩ phủ định mình nhưng thực chất là khẳng định chính mình. 
- Từ đó, đặt ra yêu cầu đối với hoạt động sáng tác và tiếp nhận:
 + Nhà văn phải sống sâu với đời, có bản lĩnh sáng tạo. 
 + Người đọc phải biết trân trọng những sáng tạo của nhà văn; đồng thời nâng cao năng lực 
tiếp nhận văn học. 
 ---------- HẾT ----------
 DeThiVan.com Bộ 15 Đề thi HSG Văn 10 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiVan.com
 Nữ thần Lúa đang dẫn các bông lúa vào sân, thấy sân, đường bẩn thỉu rác rưởi đã bực trong 
lòng, lại bị mang một cán chổi vào đầu, tức lắm. Cả đám lúa đều thốt lên:
 – Muốn mệt thì ta cho mệt luôn. Từ nay có hái tre, liềm sắc cắt cổ ta, ta mới về.
 Từ đó, nữ thần Lúa dỗi, nhất định không cho lúa bò về nữa. Người trần gian phải xuống tận 
ruộng lấy từng bông. Thấy vất vả mệt nhọc quá, người ta mới chế ra liềm, hái để cắt lúa cho nhanh. 
Và lúa cũng không tự biến thành cơm nữa, mà phải phơi phóng, xay, giã cho ra gạo. Sự hờn dỗi của 
nữ thần Lúa còn đôi khi cay nghiệt hơn nữa. Nữ thần vẫn giận sự phũ phàng của con người, nên 
nhiều lần đã cấm không cho các bông lúa nảy nở. Có kết hạt cũng chỉ là lúa lép mà thôi. Vì thế sau 
này mỗi lần gặt xong là người trần gian phải làm lễ cúng hồn Lúa, cũng là cúng thần Lúa. Có nơi 
không gọi như thế thì gọi là cúng cơm mới. Cúng hồn Lúa, cơm mới, do các các gia đình tổ chức 
trong nhà mình. Các làng, các bản cũng phải mở những ngày hội chung để cúng thần Lúa. Trong 
những ngày hội ấy, mở đầu cho các cuộc tế tự và trò vui, là một ”tiết mục” hấp dẫn, gọi là: Rước 
bông lúa. Các trò Trám (Vĩnh Phú), trò Triềng (Thanh Hóa), trò thổi tù và cây Hống (Nghệ Tĩnh), 
v.v đều có rước bông lúa như vậy.
 (Nữ thần lúa, theo Thần thoại Việt Nam chọn lọc, NXB Thanh Niên, 2019)
 ---------- HẾT ----------
 (Thí sinh không sử dụng tài liệu, cán bộ coi thi không giải thích gì thêm)
Họ và tên thí sinh:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Số báo danh:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
Người coi thi số 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Người coi thi số 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
 DeThiVan.com