Bộ 16 Đề thi giữa Kì 1 Ngữ Văn 10 - Cánh Diều (Có đáp án)

 Bộ 16 Đề thi giữa Kì 1 Ngữ Văn 10 - Cánh Diều (Có đáp án) - DeThiVan.com
 DeThiVan.com Bộ 16 Đề thi giữa Kì 1 Ngữ Văn 10 - Cánh Diều (Có đáp án) - DeThiVan.com
 - Nhận biết được phong 
 cách ngôn ngữ, phương 
 thức biểu đạt.
 - Nhận biệt được bố 
 cục, những hình ảnh 
 tiểu biểu, các yếu tố tự 
 sự, miêu tả được sử 
 dụng trong bài thơ.
 Thông hiểu:
 - Hiểu và lí giải được 
 tình cảm, cảm xúc của 
 nhân vật trữ tình được 
 thể hiện qua ngôn ngữ 
 văn bản.
 - Hiểu được nội dung 
 chính của văn bản.
 - Rút ra được chủ đề, 
 thông điệp mà văn bản 
 muốn gửi đến người 
 đọc.
 - Hiểu được giá trị biểu 
 đạt của từ ngữ, hình 
 ảnh, vần, nhịp, biện 
 pháp tu từ
 Vận dụng:
 - Trình bày được những 
 cảm nhận sâu sắc và rút 
 ra được những bài học 
 ứng xử cho bản thân. 
 - Đánh giá được nét độc 
 đáo của bài thơ thể hiện 
 qua cách nhìn riêng về 
 con người, cuộc sống; 
 qua cách sử dụng từ 
 ngữ, hình ảnh, giọng 
 điệu.
 DeThiVan.com Bộ 16 Đề thi giữa Kì 1 Ngữ Văn 10 - Cánh Diều (Có đáp án) - DeThiVan.com
 ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I
 Năm học: 2023-2024
 Môn: Ngữ văn – Lớp 10
 (Thời gian làm bài: 90 phút, không kể thời gian giao đề)
Phần I. ĐỌC HIỂU (6.0 điểm)
 Đọc đoạn trích sau: 
 CHIỀU XUÂN (Anh Thơ)
 Mưa đổ bụi êm êm trên bến vắng,
 Đò biếng lười nằm mặc nước sông trôi;
 Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặng
 Bên chòm xoan hoa tím rụng tơi bời
 Ngoài đường đê cỏ non tràn biếc cỏ,
 Đàn sáo đen sà xuống mổ vu vơ;
 Mấy cánh bướm rập rờn trôi trước gió,
 Những trâu bò thong thả cúi ăn mưa.
 Trong đồng lúa xanh rờn và ướt lặng,
 Lũ cò con chốc chốc vụt bay ra,
 Làm giật mình một cô nàng yếm thắm
 Cúi cuốc cào cỏ ruộng sắp ra hoa.
 ("Bức tranh quê", NXB Hội nhà văn, Hà 
 Nội,1995)
1. Tác giả Anh Thơ (1921-2005) tên khai sinh là Vương Kiều Ân, sinh tại trấn Ninh 
Giang (nay là thị xã Ninh Giang), tỉnh Hải Dương, xuất thân trong một gia đình công 
chức nhỏ. Tuổi thơ, Anh Thơ gắn bó với đồng ruộng quê hương. Vốn ham thích văn 
học từ nhỏ, lớn lên giữa lúc phong trào Thơ mới đang diễn ra sôi nổi, Anh Thơ đã tìm 
đến với thơ ca như một con đường giải thoát khỏi cuộc đời tù túng, buồn tẻ và tự 
khẳng định giá trị người phụ nữ trong xã hội đương thời. Năm 1937, thi sĩ đã có thơ 
đăng báo. Năm 1939, Anh Thơ được tặng giải Khuyến khích của Tự lực văn đoàn.
 Tác giả có sở trường viết về cảnh sắc nông thôn, gợi được không khí và nhịp 
sống nơi đồng quê miền Bắc nước ta. Bà là nữ thi sĩ tiêu biểu của nền thơ ca Việt Nam 
hiện đại. Anh thơ được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 
2007.
2. Tác phẩm chính: "Bức tranh quê" (1941), Bến sông Thương (hồi kí 1986), Tuyển 
tập Anh Thơ (1986)... Bài "Chiều xuân" được rút từ "Bức tranh quê", tập thơ đầu tay 
của tác giả.
 ------------------------------------------------------
Thực hiện các yêu cầu:
 DeThiVan.com Bộ 16 Đề thi giữa Kì 1 Ngữ Văn 10 - Cánh Diều (Có đáp án) - DeThiVan.com
 ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM
 ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ 1
 Môn: Ngữ văn lớp 10
Phần Câu Nội dung Điểm
 I ĐỌC HIỂU 6,0
 1 Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm 0,5
 2 Những từ ngữ, hình ảnh chỉ bức tranh mùa xuân ở khổ 1 0,5
 Bến vắng, con đò; quán tranh; chòm xoan, mưa xuân.
 3 Biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu thơ: 0,5
 Đò biếng lười nằm mặc nước sông trôi;
 Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặng
 - Biện pháp tu từ: Nhân hóa: “đò biếng lười”, “quán tranh im lìm”. 
 - Hiệu quả: Bức tranh quê được cảm nhận sinh động, có linh hồn, gợi hình gợi 
 cảm và tăng giá trị biểu đạt cho câu thơ.
 4 Nêu nội dung chính của bài thơ: 0,5
 - Bài thơ khắc họa vẻ đẹp của mùa xuân xứ Bắc, vẻ đẹp tĩnh lặng của cảnh 
 chiều xuân, không khí và nhịp sống thôn dã trong trẻo, yên bình, gần gũi.
 - Qua đó bày tỏ tình yêu quê hương sâu sắc của tác giả.
 5 Nhân vật trữ tình trong bài thơ: Là tác giả, xuất hiện gián tiếp 0,5
 6 Hình ảnh "cô nàng yếm thắm" đã tô điểm thêm những gì cho cảnh xuân 0,5
 trên đồng ruộng:
 - Hình ảnh "yếm thắm" là hình ảnh đẹp miêu tả thời khắc lao động của người 
 thiếu nữ - một cô thôn nữ chăm chỉ trong một buổi chiều quê tĩnh lặng và tô 
 điểm thêm sắc màu cho bức tranh thiên nhiên thêm sinh động, nhiều màu sắc.
 - Câu thơ lấy động tả tĩnh để nhấn mạnh nhịp sống rất bình yên của một vùng 
 quê mà dường như tất cả vẫn còn rất nguyên sơ.
 7 Nhận xét về tình cảm của tác giả trong bài thơ: 0,5
 - Niềm mến yêu cảnh sắc thiên nhiên gần gũi, thân thuộc.
 - Sự gắn bó tha thiết với quê hương.
 8 - Học sinh rút ra thông điệp phù hợp với nội dung bài thơ, chuẩn mực đạo đức. 0,5
 - Lí giải vì sao chọn thông điệp đó.
 Gợi ý: 
 + Tình yêu thiên nhiên, tình yêu quê hương đất nước
 + Trân trọng vẻ đẹp bình dị xung quanh mình.
 DeThiVan.com Bộ 16 Đề thi giữa Kì 1 Ngữ Văn 10 - Cánh Diều (Có đáp án) - DeThiVan.com
 - "cúi, cuốc, cào, chốc chốc vụt qua" -> Câu thơ tả động để nói đến cái tình, và 
 nhấn mạnh nhịp sống bình yên của làng quê.
 => Nhịp sống khoan thai nơi đồng quê.
 - “sắp ra hoa” -> Niềm tin của con người vào một tương lai tươi sáng.
 * Cảnh xuân trên ruộng đồng với không khí êm đềm, tĩnh lặng:
 - Hình ảnh dân dã, hài hòa, êm dịu trong tổng thể bức tranh làng quê thanh bình.
 - Từ ngữ gợi hình, gợi cảm: sử dụng hiệu quả biện pháp nhân hóa (đò biếng 
 lười, quán tranh đứng im lìm), cách diễn đạt độc đáo (cúi ăn mưa, cỏ non 
 tràn biếc cỏ)
 - Bút pháp lấy động tả tĩnh: cái giật mình của cô gái khi đàn cò vụt bay ra.
 * Nghệ thuật đặc sắc: 
 - Hình ảnh giản dị, chân thật, gần gũi giàu sức gợi.
 - Từ ngữ giàu sắc thái biểu cảm, sử dụng nhiều từ láy: hệ thống từ láy gợi cảm 
 diễn tả trạng thái nhẹ nhàng, êm đềm của đối tượng.
 - Sử dụng thành công các biện pháp tu từ: nhân hoá, liệt kê; thủ pháp nghệ thuật 
 lấy động tả tĩnh
 - Nhịp điệu chậm rãi, khoan thai.
 Hướng dẫn chấm:
 - Phân tích đầy đủ, sâu sắc: 2,0 điểm.
 - Phân tích chưa đầy đủ hoặc chưa sâu: 1,0 điểm – 1,75 điểm.
 - Phân tích chung chung, sơ sài: 0,25 điểm – 0,75 điểm. .
 Khẳng định lại giá trị của bài thơ: 0,5
 + Nội dung: Vẻ đẹp chiều xuân bình dị, đơn sơ mộc mạc của làng quê Bắc 
 Bộ, tình yêu làng quê, đất nước sâu sắc và thiết tha.
 + Nghệ thuật: Từ ngữ giàu sắc thái biểu cảm, sử dụng nhiều từ láy; thủ pháp 
 lấy cái động để nói cái tĩnh.
 Hướng dẫn chấm:
 - Trình bày được 2 ý: 0,5 điểm.
 - Trình bày được 1 ý; 0,25 điểm.
 d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt. 0,5
 Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm có quá nhiều lỗi chính tả, 
 ngữ pháp.
 e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt 0,5
 mới mẻ, sáng tạo.
I + II 10
 DeThiVan.com Bộ 16 Đề thi giữa Kì 1 Ngữ Văn 10 - Cánh Diều (Có đáp án) - DeThiVan.com
 được ý nghĩa của nhân vật trong tác 
 phẩm.
 - Nêu được chủ đề, tư tưởng, thông 
 điệp của văn bản; phân tích được 
 một số căn cứ để xác định chủ đề. 
 - Lí giải được ý nghĩa, tác dụng của 
 các chi tiết tiêu biểu của truyện thần 
 thoại.
 Vận dụng:
 - Rút ra được bài học về cách nghĩ, 
 cách ứng xử do văn bản gợi ra. 
 Vận dụng cao:
 - Vận dụng những hiểu biết về bối 
 cảnh lịch sử – văn hoá được thể hiện 
 trong văn bản để lí giải ý nghĩa, 
 thông điệp của văn bản.
 - Đánh giá được giá trị của thông 
 điệp được đặt ra từ văn bản có ý 
 nghĩa như thế nào với cuộc sống 
 hiện tại.
2 Viết Viết văn Nhận biết: 1 1 1 1 
 bản phân - Giới thiệu được tên tác phẩm thần câu 
 tích, đánh thoại, nắm được các đặc điểm cơ TL
 giá (chủ đề bản của truyện thần thoại (không 
 và đặc sắc gian, thời gian, cốt truyện, nhân 
 nghệ thuật) vật,..)
 của một tác - Trình bày được những nội dung 
 phẩm thần khái quát của tác phẩm văn học.
 thoại. Thông hiểu:
 - Triển khai vấn đề nghị luận thành 
 những luận điểm phù hợp. Phân tích 
 được những đặc sắc về nội dung, 
 hình thức nghệ thuật và chủ đề của 
 tác phẩm.
 - Kết hợp được lí lẽ và dẫn chứng để 
 tạo tính chặt chẽ, logic của mỗi luận 
 điểm.
 - Đảm bảo cấu trúc của một văn bản 
 nghị luận; đảm bảo chuẩn chính tả, 
 ngữ pháp tiếng Việt.
 Vận dụng:
 - Nêu được những bài học rút ra từ 
 tác phẩm, đánh giá về giá trị của 
 thông điệp đối với mỗi cá nhân trong 
 cuộc sống hiện nay.
 Vận dụng cao:
 - Đánh giá được ý nghĩa, giá trị của 
 nội dung và hình thức tác phẩm.
 - Thể hiện rõ quan điểm, cá tính 
 trong bài viết; sáng tạo trong cách 
 DeThiVan.com