Bộ 16 Đề thi Ngữ văn 12 Cánh Diều cuối Kì 2 năm học 2024-2025 (Có đáp án)

I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)

Đọc đoạn trích:

CHƯƠNG 57

[...]

Tôi nhìn nó, lòng tràn đầy một sự kỳ diệu đáng sợ. Không thấy bị đe dọa ngay lập tức nữa, hơi thở của tôi lại dịu lại, tim không còn đập loạn xạ, và tôi bắt đầu tỉnh táo trở lại.

Phải thuần phục nó. Tôi chợt nhận ra điều đó. Không còn là vấn đề nó hoặc tôi, mà là nó và tôi. Cả nghĩa đen và nghĩa bóng, chúng tôi đang cùng hội cùng thuyền. Chúng tôi sẽ sống – hoặc sẽ chết – cùng với nhau. Nó có thể bị chết vì một tai biến nào đó, hoặc có thể chết nhanh chóng hơn vì các nguyên nhân tự nhiên, nhưng hy vọng một kết cục như vậy là một điều xuẩn ngốc. Điều ngược lại còn dễ xảy ra hơn, vì với thời gian, sức người yếu ớt nơi tôi sẽ không thể bền bỉ như sức vóc thú vật của nó. Chỉ khi tôi thuần phục được nó, may ra tôi mới có thể lừa nó vào cái chết trước, nếu chúng tôi bị dồn vào tình trạng đáng buồn ấy.

Còn nhiều chuyện nữa. Tôi sẽ nói hết. Tôi sẽ thú nhận một bí mật: một phần con người tôi thấy vui vì có Richard Parker. Một phần con người tôi không muốn Richard Parker chết một tí nào, vì nếu nó chết, tôi sẽ chỉ còn lại một mình với nỗi tuyệt vọng, một đối thủ còn ghê gớm hơn cả một con hổ. Nếu như tôi vẫn còn muốn sống, thì đó là vì Richard Parker. Nó khiến tôi không phải nghĩ quá nhiều đến gia đình tôi và hoàn cảnh bi thảm của tôi. Nó thúc tôi tiếp tục sống. Tôi căm ghét nó là vì thế, mà cũng biết ơn nó là vì thế. Đúng là tôi biết ơn nó. Sự thật hiển nhiên là: không có Richard Parker, tôi đã không còn sống để kể câu chuyện này.

Tôi nhìn ra chân trời khắp xung quanh. Chẳng phải tôi đang có một sân khấu xiếc hoàn hảo, tròn trịa, không thể đào tẩu đi đâu và cũng không có một ngóc ngách nào để lẩn trốn được hay sao? Tôi nhìn xuống biển. Chẳng phải đó là nguồn các món ăn có thể dùng để thưởng và dạy nó nghe lời hay sao? Tôi để ý thấy có một cái còi lủng lẳng ở một chiếc áo phao. Đó chẳng phải là chiếc roi tốt để giữ cho nó đi đúng hàng đúng lối hay sao? Còn thiếu gì nữa để thuần phục Richard Parker? Thời gian ư? Phải hàng nhiều tuần lễ nữa trước khi có chiếc tàu nào tình cờ phát hiện ra tôi. Tôi có tất cả thời gian cần thiết trên thế gian này. Quyết tâm ư? Không có gì khiến ta quyết tâm bằng nhu cầu sống còn. Kiến thức ư? Chẳng phải tôi là con trai của một người chủ vườn thú đấy sao? Phần thưởng ư? Có phần thưởng nào lớn hơn chính cuộc sống? Có hình phạt nào khủng khiếp hơn cái chết? Tôi nhìn Richard Parker. Tôi không còn hoảng loạn nữa. Tôi đã chế ngự được nỗi sợ hãi. Sống còn đã nằm trong tầm tay.

Hãy nổi kèn hiệu lên. Gióng trống lên. Hãy bắt đầu màn trình diễn. Tôi đứng hẳn lên. Richard Parker để ý ngay. Đứng cho vững trên bè không phải dễ. Tôi hít một hơi dài và gào lên, “Thưa quý bà và quý ông, quý cô và quý cậu, hãy mau về chỗ của mình! Mau lên, mau lên. Quý vị không muốn bị muộn trò đâu. Hãy ngồi xuống, hãy mở mắt ra, mở lòng và chuẩn bị để được kinh hoàng. Nó đây rồi, để mang lại cho quý vị những vui vẻ mới lạ và niềm hoan lạc tràn đầy, buổi diễn mà quý vị đã chờ đợi bấy lâu nay, buổi diễn vĩ đại nhất trên trái đất này đã đến đây rồi! Quý vị đã sẵn sàng thưởng thức những điều kỳ diệu của nó chưa? Rồi phải không ạ? Vậy thì, những kỳ diệu này biến ảo vô cùng. Quý vị đã thấy chúng trong những khu rừng ôn đới phủ đầy tuyết trắng. Quý vị đã thấy chúng trong những khu rừng rậm nhiệt đới gió mùa. Quý vị đã thấy chúng trong những xứ sở hoang vu cây cối thưa thớt. Quý vị đã thấy chúng trên những đầm lầy nước lợ mọc đầy xoài và mãng cầu. Sự thực là buổi diễn này có thể làm ở bất cứ đâu. Nhưng chưa bao giờ quý vị được thấy buổi biểu diễn ấy tại một nơi như nơi này! Quý bà và quý ông, quý cô và quý cậu, không dám nhiều lời thêm nữa, tôi xin vinh hạnh giới thiệu: “ĐOÀN XIẾC NỔI XUYÊN THÁI BÌNH DƯƠNG, ẤN – CANAĐA, PI PATEL! TUYYÝYT! TUYYÝYT! TUYYÝYT! TUYYÝYT! TUYYÝYT! TUYYÝYT!”

Tôi có tác động đến Richard Parker. Ngay tiếng còi đầu tiên, nó rùng mình và nhe nanh. Ha! Cứ việc nhảy xuống biển nếu mày muốn. Cứ thử đi xem nào!

“TUYYÝYT! TUYYÝYT! TUYYÝYT! TUYYÝYT! TUYYÝYT! TUYYÝYT! TUYYÝYT!”

Nó gầm lên và cào hai chân trước vào không khí. Nhưng nó không nhảy. Nó có khả năng không sợ hãi biển nữa khi bị đói khát giày vò, nhưng bây giờ thì tôi phải tận dụng nỗi sợ hãi ấy của nó.

“TUYYÝYT! TUYYÝYT! TUYYÝYT! TUYYÝYT! TUYYÝYT! TUYYÝYT! TUYYÝYT!”

Nó lùi lại và chúi xuống sàn. Buổi huấn luyện đầu tiên thế là xong. Một thành công vang dội. Tôi ngừng thổi còi, ngồi phịch xuống bè, hết hơi và mệt rũ người.

Và thế là ra đời:

Kế hoạch số bảy: Giữ cho nó sống.

(Trích Cuộc đời của Pi*, Yann Martel, NXB Văn học, 2023, tr.242-245)

Chú thích:

*Cuộc đời của Pi kể về cậu bé người Ấn Độ tên Piscine Molitor Patel, thường gọi là Pi, lớn lên trong một sở thú do gia đình quản lý. Khi di cư sang Canada, cha cậu quyết định mang theo một số con vật lên tàu vượt đại dương. Thế nhưng, con tàu lại không may bị đắm giữa Thái Bình Dương. Pi trở thành người sống sót duy nhất trên một chiếc xuồng cứu hộ, cùng với một con hổ Bengal tên Richard Parker. Trong suốt 227 ngày lênh đênh trên biển, Pi phải đấu tranh để sinh tồn, học cách lấy nước ngọt, tìm thức ăn và tránh bị con hổ ăn thịt. Trải qua những thử thách khắc nghiệt, cậu dần xây dựng mối quan hệ đặc biệt và đầy phức tạp với Richard Parker, từ sợ hãi đến tôn trọng và gắn bó. Cuộc hành trình cũng là hành trình tâm linh khi Pi không ngừng đối thoại với đức tin, Chúa trời và ý nghĩa cuộc sống. Cuối cùng, chiếc xuồng trôi dạt vào bờ biển Mexico và con hổ bỏ đi mà không ngoái nhìn. Khi được phỏng vấn, Pi kể hai phiên bản về câu chuyện – một với những con vật và một với con người – để lại cho người nghe quyền lựa chọn điều họ muốn tin.

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1. Xác định điểm nhìn của người kể chuyện trong đoạn trích.

Câu 2. Nêu rõ hoàn cảnh của nhân vật Pi trong đoạn trích.

Câu 3. Trình bày hiệu quả của biện pháp nghịch ngữ trong đoạn văn: Nó thúc tôi tiếp tục sống. Tôi căm ghét nó là vì thế, mà cũng biết ơn nó là vì thế.

Câu 4. Hình tượng con hổ có ý nghĩa như thế nào trong việc thể hiện chủ đề của đoạn trích?

Câu 5. Từ Kế hoạch số bảy: Giữ cho nó sống của Pi, anh/chị hãy cho biết năng lực quan trọng nhất mà thế hệ trẻ ngày nay cần hình thành là gì? Vì sao? (Trình bày khoảng 5-7 dòng.)

II. VIẾT (6,0 điểm) Câu 1 (2,0 điểm)

Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích diễn biến tâm lí của nhân vật Pi trong đoạn văn sau: Tôi nhìn ra chân trời khắp xung quanh. Chẳng phải tôi đang có một sân khấu xiếc hoàn hảo, tròn trịa, không thể đào tẩu đi đâu và cũng không có một ngóc ngách nào để lẩn trốn được hay sao? Tôi nhìn xuống biển. Chẳng phải đó là nguồn các món ăn có thể dùng để thưởng và dạy nó nghe lời hay sao? Tôi để ý thấy có một cái còi lủng lẳng ở một chiếc áo phao. Đó chẳng phải là chiếc roi tốt để giữ cho nó đi đúng hàng đúng lối hay sao? Còn thiếu gì nữa để thuần phục Richard Parker? Thời gian ư? Phải hàng nhiều tuần lễ nữa trước khi có chiếc tàu nào tình cờ phát hiện ra tôi. Tôi có tất cả thời gian cần thiết trên thế gian này. Quyết tâm ư? Không có gì khiến ta quyết tâm bằng nhu cầu sống còn. Kiến thức ư? Chẳng phải tôi là con trai của một người chủ vườn thú đấy sao? Phần thưởng ư? Có phần thưởng nào lớn hơn chính cuộc sống? Có hình phạt nào khủng khiếp hơn cái chết? Tôi nhìn Richard Parker. Tôi không còn hoảng loạn nữa. Tôi đã chế ngự được nỗi sợ hãi. Sống còn đã nằm trong tầm tay.

(Trích Cuộc đời của Pi, Yann Martel, NXB Văn học, 2023, tr.242-245)

Câu 2 (4,0 điểm)

Trong kỉ nguyên đất nước vươn mình, khi bước ra khỏi vùng an toàn, người trẻ sẽ có nhiều cơ hội nhưng cũng đối diện với nhiều thách thức.

Anh/Chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ về việc thế hệ trẻ nên bước ra khỏi vùng an toàn của bản thân.

docx 93 trang Thúy Bình 02/09/2025 111
Bạn đang xem 30 trang mẫu của tài liệu "Bộ 16 Đề thi Ngữ văn 12 Cánh Diều cuối Kì 2 năm học 2024-2025 (Có đáp án)", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

Tóm tắt nội dung tài liệu: Bộ 16 Đề thi Ngữ văn 12 Cánh Diều cuối Kì 2 năm học 2024-2025 (Có đáp án)

Bộ 16 Đề thi Ngữ văn 12 Cánh Diều cuối Kì 2 năm học 2024-2025 (Có đáp án)
 Bộ 16 Đề thi Ngữ văn 12 Cánh Diều cuối Kì 2 năm học 2024-2025 (Có đáp án) - DeThiVan.com
 DeThiVan.com Bộ 16 Đề thi Ngữ văn 12 Cánh Diều cuối Kì 2 năm học 2024-2025 (Có đáp án) - DeThiVan.com
 ĐỀ SỐ 1
 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ II NĂM HỌC 2024 - 2025
 BẮC NINH Môn: NGỮ VĂN - Lớp 12
 Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian phát đề)
I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
 Đọc văn bản sau:
 (1)Trường Sơn! Đường ta qua chưa một dấu chân người
 Chú nai vàng nghiêng đôi tai ngơ ngác
 Dừng ở lưng đèo nghe suối hát
 Ngắt đoá hoa rừng gài lên mũ, ta đi!
 (2)Trường Sơn! Đèo vút cao vượt trên mây gió
 Đạp nát đá tai mèo bằng sức pháo ngàn cân
 Đi ta đi những trai làng Phù Đổng
 - Gì vui hơn đường ra trận mùa xuân!
 (3)Ôi những vì sao thức cùng ta đêm đêm không mỏi
 Như mắt em mang trọn niềm tin yêu chờ đợi
 Như hải đăng vời vợi ngàn trùng
 Giục lòng ta vượt Trường Sơn đi luyện chí anh hùng.
 (Trích Bài ca Trường Sơn, Gia Dũng, in trong Thơ Việt Nam 1945-2000, NXB Văn học, 2006, tr.270)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản.
Câu 2. Chỉ ra các hình ảnh thiên nhiên Trường Sơn được khắc họa trong khổ thơ (1).
Câu 3. Nhận xét tâm trạng của nhân vật trữ tình được thể hiện trong những dòng thơ sau:
 Đi ta đi những trai làng Phù Đổng
 - Gì vui hơn đường ra trận mùa xuân!
Câu 4. Phân tích tác dụng của biện pháp so sánh được sử dụng trong khổ thơ (3).
Câu 5. Hình ảnh những trai làng Phù Đổng trong văn bản gợi cho anh/chị suy nghĩ gì về trách nhiệm của 
thanh niên trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc (trình bày khoảng 5-7 dòng).
I. VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
 Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 150 chữ) phân tích, đánh giá hình tượng người lính Trường Sơn được 
thể hiện trong văn bản ở phần Đọc hiểu.
Câu 2. (4,0 điểm)
 Cuộc sống rất cần sự sáng tạo của con người, đặc biệt là những người trẻ tuổi. 
 Viết bài văn nghị luận (khoảng 400 chữ) bày tỏ suy nghĩ của anh/chị về sự sáng tạo của tuổi trẻ trong 
cuộc sống hiện nay. 
 .HẾT
 DeThiVan.com Bộ 16 Đề thi Ngữ văn 12 Cánh Diều cuối Kì 2 năm học 2024-2025 (Có đáp án) - DeThiVan.com
 HƯỚNG DẪN CHẤM
Phần Câu Nội dung Điểm
 I ĐỌC HIỂU 4,0
 1 Thể thơ: Tự do 0,5
 Hướng dẫn chấm: HS trả lời đúng nội dung đạt 0,5 điểm.
 2 Các hình ảnh thiên nhiên Trường Sơn được khắc hoạ trong khổ thơ (1): chú nai 0,5
 vàng, lưng đèo, suối, đoá hoa rừng.
 Hướng dẫn chấm: 
 - HS trả lời được từ 03-04 hình ảnh: đạt 0,5 điểm.
 - HS trả lời được từ 01-02 hình ảnh: đạt 0,25 điểm.
 - HS trả lời sai hoặc chép lại các câu thơ không cho điểm.
 3 Tâm trạng của nhân vật trữ tình được thể hiện trong những dòng thơ: vui, tự hào, 1,0
 lạc quan trên con đường ra trận cứu nước.
 Hướng dẫn chấm:
 - HS trả lời đúng 01 tâm trạng đạt 0,5 điểm.
 - HS trả lời đầy đủ đạt 1,0 điểm.
 - HS có cách diễn đạt tương đương đạt điểm tối đa.
 4 - Biện pháp tu từ so sánh: những vì sao - mắt em - hải đăng 1,0
 - Tác dụng: Giúp câu thơ tăng sức gợi hình, gợi cảm, sinh động, hấp dẫn; nhấn 
 mạnh tình yêu lứa đôi, yêu quê hương tiếp thêm niềm tin, động lực cho người chiến 
 sĩ trên con đường ra trận; sự cảm phục, yêu mến của tác giả đối với anh bộ đội 
 Trường Sơn. 
 Hướng dẫn chấm:
 - HS chỉ ra được biện pháp tu từ đạt 0,25 điểm.
 - HS nêu được 01 tác dụng đạt 0,25 điểm.
 - HS có cách diễn đạt tương đương đạt điểm tối đa.
 5 Hình ảnh những trai làng Phù Đổng trong văn bản gợi cho học sinh suy nghĩ gì 1,0
 về trách nhiệm của thanh niên trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Có thể 
 theo hướng sau: Trong chiến tranh, thế hệ thanh niên ra trận cứu nước, khi hoà 
 bình, trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, thanh niên cần tiên phong trong học 
 tập, lao động, đổi mới, sáng tạo để phát triển văn hoá, phát triển kinh tế hội nhập 
 thế giới.
 Hướng dẫn chấm: 
 - HS nêu được quan điểm của bản thân đạt 0,5 điểm. 
 - HS đưa ra được lập luận phù hợp, thuyết phục, bám sát nội dung văn bản đạt 
 0,5 điểm; đưa ra lập luận nhưng thiếu thuyết phục đạt 0,25 điểm.
 - HS có cách diễn đạt tương đương đạt điểm tối đa.
 II VIẾT
 DeThiVan.com Bộ 16 Đề thi Ngữ văn 12 Cánh Diều cuối Kì 2 năm học 2024-2025 (Có đáp án) - DeThiVan.com
 1 Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 150 chữ) phân tích, đánh giá hình tượng 2,0
 người lính Trường Sơn được thể hiện trong văn bản phần Đọc hiểu.
 a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn 0,25
 Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng (150 chữ) của đoạn văn. HS có thể 
 trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, phối hợp, móc xích hoặc song 
 hành.
 b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0,25
 Hình tượng người lính Trường Sơn.
 c. Viết được đoạn văn nghị luận đảm bảo các yêu cầu 1,0
 Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn 
 chứng trên cơ sở đảm bảo các nội dung sau:
 - Hình tượng người lính Trường Sơn:
 + Tinh thần tiên phong, dũng cảm, kiên cường, bền bỉ trước sự khắc nghiệt của 
 thiên nhiên, của chiến tranh (đường ta qua chưa một dấu chân người, đèo vút cao, 
 đạp nát núi đá tai mèo).
 + Tâm hồn lãng mạn, lạc quan, yêu đời trên đường ra trận (Gì vui hơn đường ra 
 trận mùa xuân! ngắm nhìn chú nai vàng ngơ ngác, lắng nghe suối hát, ngắt đóa 
 hoa rừng gài lên mũ). 
 + Lý tưởng cao đẹp, khát vọng sống có ý nghĩa, tình yêu đôi lứa là động lực chiến 
 đấu và chiến thắng (những trai làng Phù Đổng, ánh mắt em, vượt Trường Sơn, 
 luyện chí anh hùng, ). 
 - Nghệ thuật: Thể thơ tự do, nhịp điệu linh hoạt, ngôn ngữ giàu hình ảnh, biện pháp 
 tu từ đặc sắc: phép điệp, so sánh, ẩn dụ.
 d. Diễn đạt 0,25
 Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.
 Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ 
 pháp.
 đ. Sáng tạo 0,25
 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.
 Hướng dẫn chấm: 
 - HS huy động được kiến thức và trải nghiệm của bản thân để bàn luận về vấn đề 
 cần nghị luận; có cách nhìn riêng, mới mẻ về vấn đề nghị luận; có sáng tạo trong 
 viết câu, dựng đoạn, làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh.
 - Đáp ứng được 02 yêu cầu trở lên: 0,25 điểm.
 2 Cuộc sống rất cần sự sáng tạo của con người, đặc biệt là những người trẻ tuổi. 4,0
 Viết bài văn nghị luận (khoảng 400 chữ) bày tỏ suy nghĩ của anh/chị về sự 
 sáng tạo của tuổi trẻ trong cuộc sống hiện nay. 
 a. Đảm bảo bố cục và dung lượng của bài văn nghị luận: 0,25
 Đảm bảo yêu cầu về bố cục, dung lượng (khoảng 400 chữ) của bài văn.
 b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: 0,5
 DeThiVan.com Bộ 16 Đề thi Ngữ văn 12 Cánh Diều cuối Kì 2 năm học 2024-2025 (Có đáp án) - DeThiVan.com
 Sự sáng tạo của tuổi trẻ trong cuộc sống hiện nay.
 c. Viết được bài văn nghị luận đảm bảo các yêu cầu: 2,5
 Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn 
 chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị 
 luận. Có thể triển khai theo hướng:
 * Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận và nêu khái quát quan điểm của cá nhân về 
 vấn đề.
 * Thân bài: 
 - Giải thích: Sáng tạo là tìm ra, thực hiện ý tưởng, phương pháp, cách thức mới 
 mẻ, hiệu quả để tạo nên những giá trị về vật chất, tinh thần.
 - Biểu hiện: không ngừng học hỏi, mở rộng kiến thức, không ngại trải nghiệm, 
 thất bại để nghĩ ra cách làm một bài toán khó, tìm ra phương pháp học tập hiệu 
 quả, sắp xếp công việc hợp lý; có cái nhìn riêng về thế giới trong hoạt động nghệ 
 thuật; khám phá, phát minh trong nghiên cứu khoa học, công nghệ; phát triển sản 
 phẩm mới, mở rộng thị trường trong kinh doanh 
 - Vai trò: Tuổi trẻ là những người đang ở giai đoạn tràn đầy năng lượng, có sự năng 
 động và nhiệt huyết nên tuổi trẻ sáng tạo sẽ phát huy được năng lực, vươn tới 
 những đỉnh cao mới, đóng góp vào sự phát triển của xã hội; Cuộc sống luôn luôn 
 luôn thay đổi, nếu lệ thuộc vào những lối mòn, những phương pháp cũ kĩ, người 
 trẻ sẽ bị lạc hậu so với thời đại, thậm chí bị đào thải.
 (dẫn ra và phân tích bằng chứng)
 - Liên hệ, mở rộng, trao đổi với quan điểm trái chiều hoặc ý kiến khác để có cái 
 nhìn toàn diện hơn.
 *Kết bài: Khái quát vấn đề nghị luận
 Lưu ý: HS có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn 
 mực đạo đức và pháp luật.
 d. Diễn đạt 0,25
 Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản.
 Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ 
 pháp.
 đ. Sáng tạo 0,5
 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.
 Hướng dẫn chấm: 
 - HS huy động được kiến thức và trải nghiệm của bản thân để bàn luận về vấn đề 
 cần nghị luận; có cách nhìn riêng, mới mẻ về vấn đề nghị luận; có sáng tạo trong 
 viết câu, dựng đoạn, làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh.
 - Đáp ứng được 02 yêu cầu trở lên: 0,5 điểm.
 Tổng điểm 10,0
 DeThiVan.com Bộ 16 Đề thi Ngữ văn 12 Cánh Diều cuối Kì 2 năm học 2024-2025 (Có đáp án) - DeThiVan.com
 ĐỀ SỐ 2
 SỞ GIÁO DỤC ĐỒNG NAI KIỂM TRA CUỐI KỲ II NĂM HỌC 2024-2025
 MÔN: NGỮ VĂN – LỚP 12
 Thời gian làm bài: 90 phút, không tính thời gian phát đề
I. Đọc hiểu (4,0 điểm)
Đọc đoạn trích:
 Hoa gạo hồng lại nở, bà ơi Mặt người xưa hòa lẫn mặt anh em
 Cháu đã đi từ lòng bà ấp ủ Câu hát cũ lẫn vào câu hát mới
 Đã sống hết những vui buồn dân tộc Dòng sông hết, biển gầm lên dữ dội
 Những hoa bìm hoa súng nở trên ao Những chân trời vụt mở bao la
 Những ban mai xanh biếc tiếng đàn bầu Những cánh trời chưa hề biết hôm qua
 Bà hiền hậu têm trầu bên chõng nước Tiếng đàn bầu tiếng đàn bầu mong nhớ
 Em đi gặt trên cánh đồng cổ tích Trong gió lộng, dưới mặt trời xứ sở
 Lúa bàng hoàng chín rực những triền sông... Vẫn cồn cào những cơn khát khôn nguôi
 Trắng mây bay, ngợp gió những khu rừng Đất phù sa vô tận dấu chân người
 Cháu đã đi được những năm lửa cháy Những đoàn quân lại ra đi từ đất
 Với trùng điệp bạn bè cùng tuổi Bà đứng đó miệng trầu cay thơm ngát
 Áo quân trang xanh cây lá vườn bà Vầng thương yêu soi sáng suốt cuộc đời
 Đất chiến hào vẫn đồng đất quê ta Khắp triền sông vang tiếng trẻ con cười
 Máu đồng đội đã thấm vào đất ấy Đất nước đàn bầu
 Những đêm thức nghẹn ngào nghe đất gọi Đất nước ban mai...
 Vây quanh mình bao gương mặt thân quen
 (Trích Đất nước đàn bầu - Lưu Quang Vũ, Tuyển tập Sông núi 
 quê hương, Nxb Thanh niên, 2014, tr.54-55)
Chú thích: Lưu Quang Vũ (1948-1988) là một trong những nhà thơ, nhà viết kịch nổi tiếng. Bài thơ Đất 
nước đàn bầu được sáng tác năm 1972, thể hiện tình cảm sâu nặng đối với người bà và quê hương, đất 
nước.
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. (0,5 điểm) Chỉ ra dấu hiệu để xác định thể thơ tự do của đoạn trích.
Câu 2. (0,5 điểm) Xác định từ miêu tả cảm xúc của nhân vật trữ tình trong đoạn thơ in đậm.
Câu 3. (1,0 điểm) Phân tích tác dụng của phép tu từ ẩn dụ trong hai dòng thơ sau:
 Em đi gặt trên cánh đồng cổ tích
 Lúa bàng hoàng chín rực những triền sông...
Câu 4. (1,0 điểm) Lí giải ý nghĩa của hai dòng thơ: Đất nước đàn bầu/ Đất nước ban mai...
Câu 5. (1,0 điểm) Thông điệp nào trong đoạn trích có ý nghĩa nhất đối với anh/chị? Vì sao? (Trình bày 
khoảng 5 đến 7 dòng)
II. VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
 DeThiVan.com Bộ 16 Đề thi Ngữ văn 12 Cánh Diều cuối Kì 2 năm học 2024-2025 (Có đáp án) - DeThiVan.com
 Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 150 chữ) phân tích hình ảnh người bà qua cảm nhận của nhân vật 
trữ tình người cháu trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu.
Câu 2 (4,0 điểm)
 Trong chương trình Kí ức mùa xuân được phát trên kênh truyền hình VTV24, cựu chiến binh 
Quách Minh Sơn xúc động nói: "Tự do, hòa bình không phải dễ. Có được bây giờ, cố gắng mà giữ".
 Từ góc nhìn của người trẻ, anh/chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 500 chữ) trình bày suy 
nghĩ của bản thân về giá trị của hòa bình.
 DeThiVan.com Bộ 16 Đề thi Ngữ văn 12 Cánh Diều cuối Kì 2 năm học 2024-2025 (Có đáp án) - DeThiVan.com
 HƯỚNG DẪN CHẤM
 I. Hướng dẫn chung
 Giám khảo chấm bài kiểm tra cần lưu ý những điểm sau:
 1. Về cách chậm:
 - Do đặc thù bộ môn, giám khảo cần vận dụng linh hoạt đáp án và thang điểm khi chấm bài cho học sinh.
 - Ở một số mục, đáp án chỉ nêu mức điểm chính, việc chi tiết hóa điểm số cho mỗi ý phải được thống 
 nhất trong Hội đồng chấm kiểm tra nhưng không được thay đổi tổng điểm của mỗi mục.
 - Chấm kỹ lưỡng, chính xác nhưng vẫn cần có độ mở nhất định để đánh giá đúng năng lực, sự sáng tạo 
 của học sinh.
 + Phần Đọc hiểu chấm theo đáp án và hướng dẫn chấm.
 + Phần Viết khuyến khích cho điểm cao những bài viết có sự sáng tạo, cảm xúc, bố cục rõ ràng, ý tứ 
 mạch lạc, làm bật được yêu cầu của đề. Cần lưu ý: các ý/nội dung và cách sắp xếp ý được đề xuất trong 
 đáp án chỉ là một hướng gợi ý; học sinh có thể có những ý kiến, quan điểm riêng và cách sắp xếp ý theo 
 một trình tự khác, miễn hợp lí đều phải công nhận và trân trọng.
 2. Cách tính điểm toàn bài kiểm tra:
 Bài kiểm tra được chấm theo thang điểm 10,0. Chấm riêng từng câu, tổng điểm toàn bài kiểm tra làm tròn 
 số. Ví dụ: 5,25 = 5,3; 5,75 = 5,8
 II. Hướng dẫn chi tiết, đáp án và biểu điểm
Phần Câu Nội dung Điểm
I. ĐỌC HIỂU 4,0
 1 Căn cứ để xác định thể thơ tự do: 0,5
 - Số chữ trong các dòng không đều nhau
 - Gieo vần tự do
 - Ngắt nhịp linh hoạt
 Hướng dẫn chấm:
 - Trả lời được 01 trong 03 ý trên: 0,5 điểm
 - Trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm.
 2 Từ miêu tả cảm xúc của nhân vật trữ tình trong đoạn thơ in đậm: nghẹn ngào 0,5
 Hướng dẫn chấm:
 - Trả lời như đáp án: 0,5 điểm
 - Trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm
 3 Tác dụng của phép tu từ ẩn dụ trong hai dòng thơ sau: 1,0
 Em đi gặt trên cánh đồng cổ tích
 Lúa bàng hoàng chín rực những triền sông...
 Tác dụng:
 + Giúp cho câu thơ tăng sức gợi hình, gợi cảm; tăng sức hấp dẫn cho lời thơ...
 + Gợi liên tưởng về cánh đồng quê hương đẹp, mơ mộng...
 Hướng dẫn chấm:
 - Trả lời tương đương như đáp án: 1,0 điểm
 - Trả lời 1/2 số ý tương đương như đáp án: 0,5 điểm
 DeThiVan.com Bộ 16 Đề thi Ngữ văn 12 Cánh Diều cuối Kì 2 năm học 2024-2025 (Có đáp án) - DeThiVan.com
 - Trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm
 4 Ý nghĩa của hai dòng thơ: Đất nước đàn bầu/ Đất nước ban mai... 1,0
 - Đất nước đàn bầu gợi hình ảnh một đất nước gắn với những âm thanh trong trẻo; 
 những giá trị truyền thống; những kỉ niệm yêu thương...
 - Đất nước ban mai gợi hình ảnh một đất nước tươi mới, tràn đầy niềm hi vọng, với 
 những điều tốt lành,...
 Hướng dẫn chấm:
 - Trả lời tương đương như đáp án: 1,0 điểm
 - Trả lời 1/2 số ý tương đương như đáp án: 0,5 điểm
 - Trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm
 5 Một số thông điệp gợi ý: 1,0
 - Lòng biết ơn đối với thế hệ đi trước;
 - Sống cống hiến;
 - Thái độ trân quí những giá trị tốt đẹp;
 ...
 Hướng dẫn chấm:
 - Nêu thông điệp hợp lí: 0,5 điểm
 - Lí giải thuyết phục: 0,5 điểm
 - Lí giải sơ sài, chung chung: 0,25 điểm
 - Trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm
II. VIẾT 6,0
 1 Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 150 chữ) phân tích hình ảnh người bà qua cảm 2,0
 nhận của nhân vật trữ tình người cháu trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu
 a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn 0,25
 Bảo đảm yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 150 chữ) của đoạn văn. Thí 
 sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, phối hợp, móc xích 
 hoặc song hành.
 b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Hình ảnh người bà qua cảm nhận của nhân 0,25
 vật chữ tình người cháu
 c. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu 1,0
 Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp, kết hợp chặt chẽ lí lẽ và bằng chứng 
 trên cơ sở bảo đảm những nội dung sau:
 * Hình ảnh người bà qua cảm nhận của nhân vật trữ tình người cháu:
 + Người bà gắn với những hình ảnh quen thuộc, bình dị.
 + Người bà là hiện thân của quê hương, đất nước, của văn hóa truyền thống dân tộc.
 + Từ hình ảnh người bà, người cháu thể hiện tình cảm kính yêu, trân trọng, biết ơn 
 và niềm tin mãnh liệt vào sức mạnh của vẻ đẹp truyền thống.
 d. Diễn đạt 0,25
 Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.
 e. Sáng tạo 0,25
 DeThiVan.com Bộ 16 Đề thi Ngữ văn 12 Cánh Diều cuối Kì 2 năm học 2024-2025 (Có đáp án) - DeThiVan.com
 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ.
 2 Trong chương trình Kí ức mùa xuân được phát trên kênh truyền hình VTV24, 4,0
 cựu chiến binh Quách Minh Sơn xúc động nói: "Tự do, hòa bình không phải dễ. 
 Có được bây giờ, cố gắng mà giữ".
 Từ góc nhìn của người trẻ, anh/chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 500 
 chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về giá trị của hòa bình.
 a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của bài văn 0,25
 Bảo đảm về bố cục và dung lượng (khoảng 500 chữ) của bài văn.
 b. Xác định đúng đắn vấn đề cần nghị luận: Giá trị của hòa bình 0,5
 c. Viết được bài văn nghị luận đảm bảo các yêu cầu 2,5
 Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và bằng 
 chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị 
 luận. Có thể triển khai theo hướng:
 * Mở bài: Giới thiệu vấn đề cần nghị luận.
 * Thân bài:
 - Giải thích: Hòa bình là tình trạng không có chiến tranh hay xung đột vũ trang, con 
 người được sống trong môi trường xã hội an toàn, hạnh phúc.
 - Bàn luận:
 + Để có được hòa bình, các thế hệ cha anh đã dâng hiến tuổi thanh xuân, sẵn sàng 
 xả thân cho đất nước.
 + Hòa bình là nền tảng để nuôi dưỡng những giá trị tâm hồn con người như tình yêu 
 thương, sự chia sẻ, vị tha...
 + Hòa bình đem lại sự ổn định về an ninh, trật tự cho mỗi cá nhân cũng như cộng 
 đồng được hạnh phúc và phát triển.
 + Phê phán những người chưa ý thức được tầm quan trọng của hòa bình, sống thờ ơ, 
 vô cảm, không có khát vọng cống hiến để bảo vệ và xây dựng đất nước. 
 (Dẫn ra và phân tích các bằng chứng cụ thể, thuyết phục)
 - Bài học nhận thức và hành động:
 + Ý thức sâu sắc tầm quan trọng, ý nghĩa của hòa bình; biết ơn, trân trọng những thế 
 hệ đã đổ máu xương để bảo vệ, gìn giữ nền hòa bình của đất nước.
 + Ra sức rèn đức luyện tài để góp phần xây dựng quê hương đất nước.
 * Kết bài: Khái quát lại vấn đề nghị luận.
 Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với 
 chuẩn mực đạo đức và pháp luật.
 d. Diễn đạt 0,25
 Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản.
 e. Sáng tạo 0,5
 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.
 Tổng điểm 10,0
 DeThiVan.com

File đính kèm:

  • docxbo_16_de_thi_ngu_van_12_canh_dieu_cuoi_ki_2_nam_hoc_2024_202.docx