Bộ 29 Đề thi HSG Văn 9 cấp Tỉnh (Có đáp án)

 Bộ 29 Đề thi HSG Văn 9 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiVan.com
 DeThiVan.com Bộ 29 Đề thi HSG Văn 9 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiVan.com
 HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT
I. Nghị luận xã hội:
 1 Giải thích:
 • "Khám phá": khơi gợi, đào sâu, tìm tòi và phát hiện những cái còn ẩn dấu, chìm sâu 
 hay khuất lấp bên trong mỗi con người.
 • "Nét riêng biệt trời ban": nét độc đáo, cá thể làm nên đặc điểm nổi bật của cá thể vốn 
 có trong mỗi cá nhân.
 ⇒ Nhận định của Martin Buber đang nhấn mạnh rằng ai cũng có giá trỉ, cá tính riêng 
 vốn hiện hữu, vốn có sẵn trong mỗi con người mình. Và thiên chức của họ là vừa khơi 
 gợi, vừa khẳng định nên cái riêng, bản sắc ấy bởi lẽ nét riêng của mỗi người chính là 
 điều làm nên giá trị của chính mình.
 2 Bàn luận:
 a) Bàn luận:
 LĐ1: Vì sao con người luôn có "nét riêng biệt trời ban"?
 • Con người sinh ra đều có một chuỗi ADN khác nhau, một dấu vân tay khác nhau - là 
 kết tinh của cha mẹ, người thân, họ hàng. Mỗi con người là một thực thể tâm lý, có 
 tính cách, có những cấu trúc tâm lý, nhận thức khác nhau cũng như có tính cá biệt và 
 đặc thù.
 • Nét riêng biệt luôn hình thành trong cả quá trình sinh ra - lớn lên, sự nhào nặn bởi môi 
 trường từ gia đình, giáo dục đến văn hóa. Đồng thời mỗi người cũng đều tự mình có 
 những trải nghiệm cá nhân, đi qua những hành trình riêng, điều này tạo nên đặc trưng 
 của con người.
 LĐ2: Vì sao "khám phá nét riêng biệt trời ban" có ý nghĩa quan trong??
 • Khám phá "nét riêng biệt trời ban" là cách để con người tự khẳng định dấu ấn và màu 
 sắc cá nhân, được sống một cuộc đời rực rỡ, tỏa sáng, không mờ nhạt.
 • "Người nào muốn chỉ huy dàn nhạc, người đó phải quay lưng lại với đám đông" 
 (James Cook) → Nét riêng biệt đem đến những lối đi độc đáo, mới mẻ, thoát kho̊i quy 
 chuẩn sáo mòn của đám đông.
 • Từ việc "khám phá nét riêng biệt trời ban", con người hiểu hơn về chính mình, nắm 
 được điểm mạnh, điểm yếu. Ngay cả những điểu còn khuyết thiếu cũng là một nét 
 riêng, qua khám phá, con người sẽ học cách yêu lấy những mảng tối bên trong tâm 
 hồn mình.
 • Nhận thức được nét riêng, con người dễ dàng sống là chính mình, tìm thấy mục đích 
 sống để sống tự tin, vượt lên những lời phán xét của người khác.
 • Vincent Van Gogh nhận định: "Sự bình thường là một con đường lát gạch. Đi thoải 
 mái nhưng hoa không mọc trên nó". Do vậy, nếu không đi sâu khám phá "nét riêng 
 DeThiVan.com Bộ 29 Đề thi HSG Văn 9 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiVan.com
 -> Nếu không có những yếu tố đó thì đối với người chắp bút chẳng khác gì sự tự sát 
 cả, tự sát là hành động mang ý nghĩa tiêu cực, có nghĩa là tác phẩm anh sẽ chết, không 
 để lại giá trị cho cuộc đời, sẽ biến mất khi đối diện với quy luật đào thải khắc nghiệt 
 của văn chương.
•⇒ Ý kiến nhấn mạnh vai trò của cá tính sáng tạo, khẵng định vai trò quan trọng của tư 
 chất người nghệ sĩ.
• 2. Bàn luận:
• a. Cơ sở:
• Đặc trưng nghệ thuật: "Tự tử với đời nghệ sĩ không phải là phát súng hay sợi dây 
 thừng mà chính là khi ngồi vào bàn viết, không đem đến một cái gì đó mới mé" Ép-tu-
 sen-cô). Bản chất của nghệ thuật là không lặp lại, không dung chứa những gì viết lại 
 lần hai. Đoc một ý thơ ở tác phẩm này, và tìm thấy ở trăm ngàn tác phẩm khác - đó là 
 cái chết đau đớn và oái oăm nhất của số phận thi nhân, là sự tự sát của nghệ thuật, nếu 
 không muốn nói là báo tử khi chưa kịp làm giấy khai sinh. Để kiến tạo nên những giá 
 trị đơn nhất, đơn chiếc, không lặp lại thì cá tính sáng tạo có lẽ là yếu tố xứng đáng 
 được ca tụng hàng đẩu, là yếu tố định hình tư chất và phong cách người nghệ sĩ.
• Sáng tác văn học là hoạt động mang tính chất cá thể. Để sáng tạo nên những tác phẩm 
 có giá trị, nhà văn phải "cô đơn", phải dấn thân để sáng tạo. Dẫu tình cảm, suy tư, triết 
 lý trong tác phẩm có phổ quát bao nhiêu, thì bao giờ nó cũng mang đậm hơi thở nồng 
 nàn của tác giả. Người nghệ sĩ khi chắp bút nên một tác phẩm văn học, bao giờ cũng 
 đứng trên một lập trường tư tưởng nhất định, từ đó, chi phối cách nhìn, cách cảm, cách 
 viết. Nếu các ngành khoa học loại bỏ "cái tôi" trong những công trình nghiên cứu thì 
 văn học lại lấy "cái tôi" làm điểm tựa cho sự sống. Có lẽ cũng chính vì lẽ đó, mà văn 
 chương chỉ dung nạp những người biết "đào sâu, biết tìm tòi, khơi những nguồn chưa 
 ai khơi, và sáng tạo những cái gì chưa có" (Nam Cao).
• Đến với văn học nghệ thuật, có lẽ không ai là không mong cầu một vị trí vững chãi 
 trên văn đàn, nhu cầu được khẳng định mình. Nhà văn không thể ở mãi trong môt mô 
 típ, mô hình khi nó đã không còn ý nghĩa, nó sẽ làm mucc ruỗng tinh thần người viết 
 và kể cả người nhận. Phải liên tục "vong thân" để kiếm tìm những giá trị mới, đó là 
 lương tâm của sáng tạo. Tức là nhà văn sở hữu cho mình môt nét chân dung tâm hồn 
 trong quá trình đối thoại với độc giả.
• Tư chất nhà văn: Để sáng tác nghệ thuật, nhà văn bao giờ cũng tìm đến những gì mình 
 đã từng trải, từng thấu. Anh hồi quang lại những gì đã qua. Nhưng cái kinh nghiệm 
 sống ấy bao giờ cũng là cái riêng tư, là độc bản, là duy nhất. Đó là những ẩn ức trào 
 lộng trong lồng ngực, những ám ảnh ấu thơ, những thể nghiệm "được tạo ra từ cơn 
 động kinh của tâm hồn, là cú đại địa chấn được dồn từ những biến cố, những ki niệm, 
 có khi là từ những nỗi đau quặn lòng" (Puskin). Hàn Mặc Tử trải qua căn bệnh phong 
 quái ác, F.Kafka đau đáu với sự bất an và nỗi cô đơn, sự mất cân bằng trong tâm trí; 
 Dostoevsky bị kết án tử hình và sống trong nỗi đau của bệnh tâtt; hay kể cả E. 
 Hemingway cũng phải vật lộn với căn bệnh trầm cảm, chứng nghiện rượu và những 
 DeThiVan.com Bộ 29 Đề thi HSG Văn 9 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiVan.com
3 Phản biện:
• Tuy đề cao cá tính của người nghệ sĩ trong hoạt động sáng tạo, ta cũng cần chấp nhận 
 một sự thật rằng, không phải bất cứ ai cũng có khả năng tạo cho minh được một "dấu 
 triện riêng". Chi những người được tôi luyện nên một nhân sinh quan, giá trị quan, thế 
 giới quan khác biệt mới có khả năng ghi được tên tuồi mình trên văn đàn như một cá 
 thể riêng biệt không lặp lại.
• Cá tính sáng tạo là điều khẳng định tài năng của một nhà văn nhưng nó không phải là 
 yếu tố duy nhất làm nên một nhà văn hay hay một tác phẩm hay. Bên cạnh khả năng 
 sáng tạo, nhà văn còn cần trí tường tượng phong phú, tâm hồn nhạy cảm với những 
 biến động của thời cuộc,... Và cá tính ấy luôn có sự vận động theo thời đại, xã hội 
 đương thời.
• Một nhà văn không thể lặp lại mình hay người khác để tạo nên cá tính riêng nhưng cá 
 tính ấy bao giờ cũng phải in dấu ấn của tinh thần dân tộc, thời đại.
• Trong hành trình lao động nghệ thuật, mỗi một cá tính của một nhà văn là một cá thể 
 riêng biệt không lặp lại ai và lao động nghệ thuật là lao động cá thể. Nhưng thực tế 
 văn học đã ghi nhận những truờng hợp ngoại lệ, khi những văn nghệ sĩ đó, những 
 người cùng chung chí hướng và quan niệm sáng tác tập hợp lại thành một tập thể để 
 sáng tạo văn chương (Nhóm Tự lực văn đoàn,..)
• Có một thời văn học triệt tiêu cái tôi của người nghệ sĩ, để cất lên tiếng nói chung của 
 thời chiến, nơi tình yêu đất nước, tinh thần kháng chiến, quyết tử cho Tổ quốc quyết 
 sinh được đặt lên hàng đầu. Tất cả những tình cảm ủy mị, cá nhân hay tình cảm đôi 
 lứa bị khước từ nhu "Màu tím hoa sim" (Hữu Loan).
4 Mở rộng - nâng cao:
• Khẳng định lại vấn đề.
• Tầm vóc của nhà văn được biểu hiện qua cá tính sáng tạo, giọng điệu riêng, tiếng nói 
 riêng. Nhưng cái riêng ấy phải được chuyển tải bằng một hình thức nghệ thuật tương 
 ứng, nhưng phương thức, phương tiện nghệ thuật đặc thù. Chỉ khi đó, nhà văn mới tạo 
 nên được một chỉnh thể hoàn hảo, tác phẩm nghệ thuật khi ấy mới thật sự có giá trị và 
 khẳng định được tầm vóc lớn lao.
• Yêu cầu đối với nhà văn: để có được cá tính sáng tạo cũng như khẳng định được tầm 
 vóc của mình, đòi hỏi nhà văn phải có trải nghiệm, vốn sống phong phú, giàu bản lĩnh, 
 sự khổ luyện,... để có thể tạo nên giọng điệu riêng, tiếng nói riêng. Đồng thời phải 
 nhìn đời bằng toàn bộ trái tim và tâm huyết của mình, phát hiện ra vê đẹp của con 
 người và cuộc sống.
• Yêu cầu với độc giả: Độc giả đến với văn chương cần bao dung, thấu hiểu nhưng cũng 
 cần có sự tỉhh táo, đủ nhận thức, vốn sống phong phú để có thể thẩm mã tác phẩm ở 
 nhiều chiều kích khác nhau, phát hiện những nét riêng trong ngòi bút của người nghệ 
 sĩ, hướng đến đồng sáng tạo với tác giả.
 DeThiVan.com Bộ 29 Đề thi HSG Văn 9 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiVan.com
 ĐỀ SỐ 2
 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH THCS
 TỈNH QUẢNG NAM NĂM HỌC 2023 - 2024
 Môn thi: NGỮ VĂN
 ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề)
 Khóa thi ngày: 12/4/2024
I. Đọc hiểu (4,0 điểm) 
Đọc đoạn thơ sau:
 Trời đã không mưa cho tới buổi chiều nay,
 Các em đẹp bất ngờ buổi sáng ngày bế giảng
 Cái khoảnh khắc em cầm sen tạo dáng
 Thướt tha áo dài điệu múa ở đằng xa.
 [...]
 Và giấc mơ theo điệu múa cháy lên
 Cô ở lại, cánh chim bay đi nhé
 Lau nước mắt đi những tâm hồn rất trẻ
 Ngoài cửa sổ này, chân trời mới đợi em. 
 (Hà Thị Hạnh, Điều cô chưa nói, Báo Văn học và Tuổi trẻ, số 5, 2014, tr 64)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. (2,0 điểm)
 Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ ẩn dụ được sử dụng trong câu thơ: “Ngoài cửa sổ 
này, chân trời mới đợi em”. 
Câu 2. (2,0 điểm)
 Theo em, người cô trong đoạn thơ trên muốn nhắn nhủ đến học trò điều gì?
II. Làm văn (16,0 điểm)
Câu 1. (6,0 điểm)
 Trong câu chuyện “Ngụ ngôn dành cho những người mẹ”, khi thấy cậu con trai loạng choạng, vấp 
ngã trước khó khăn, người mẹ đến bên cậu rồi dịu dàng nói:“Con hãy đứng lên, ngẩng cao đầu và vững 
 DeThiVan.com